Κυριακή 6 Νοεμβρίου 2011

Οι αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου και η θέση της Ελλάδος

Οπως είναι γνωστό, ο τέως πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής διακήρυττε σε όλα τα μήκη και πλάτη ότι κατέστησε την Ελλάδα διεθνές ενεργειακό κέντρο, αφού από εδώ θα διήρχοντο δύο ρωσικοί αγωγοί που θα εφοδίαζαν την Ελλάδα και τις άλλες χώρες της Ευρώπης με πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Πρόκειται για τους αγωγούς Μπουργκάς -Αλεξανδρούπολη και South Stream. Η υπογραφή αυτή έγινε παρά τη λυσσαλέα αντίδραση των Ηνωμένων Πολιτειών, αντίδραση που είχε επιπτώσεις στη στάση της βουλγαρικής κυβερνήσεως, όσον αφορά τον αγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, όχι όμως και στη στάση της ελληνικής κυβερνήσεως. Οπως είναι επίσης γνωστό, πριν από περίπου δύο χρόνια ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας Β. Πούτιν, ο τότε πρωθυπουργός της Ιταλίας Σ. Μπερλουσκόνι και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κ. Καραμανλής ανακοίνωσαν περιχαρείς στην Κωνσταντινούπολη την υπογραφή συμφωνίας για τον αγωγό South Stream, μετά από διαπραγματεύσεις έξι μηνών, τις οποίες κράτησαν μυστικές, προκαλώντας και πάλι τη λυσσαλέα αντίδραση των ΗΠΑ. Γι' αυτό χαρακτήρισα επανειλημμένα την υπογραφή αυτών των συμφωνιών ως την πιο γενναία πράξη του τότε πρωθυπουργού.
Για λόγους που δεν γνωρίζω, αλλά απλώς κάνω κάποιες εικασίες, βάσιμες κατά τη γνώμη μου, ο αγωγός South Stream φαίνεται ότι είχε σχεδιαστεί να περάσει από τα χωρικά ύδατα ή πλησίον αυτών της Ουκρανίας και της Βουλγαρίας. Αυτό συνάγεται από το γεγονός ότι στις τότε ανακοινώσεις δεν αναφέρθηκε, όσο θυμάμαι, καθόλου η Τουρκία.
Πρόσφατα όμως ανακοινώθηκε πανηγυρικά στην Αγκυρα η συμφωνία Ρωσίας-Τουρκίας, ώστε ο αγωγός να διέλθει από τα χωρικά ύδατα ή πλησίον αυτών της Τουρκίας. Στην υπογραφή της συμφωνίας παρέστη και ο Σ. Μπερλουσκόνι, όχι όμως και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κ. Καραμανλής, ο οποίος δεν γνωρίζω αν εκλήθη.
Ρωσία και Τουρκία
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Ντιμίτρι Μεντβιέντεφ μετέβη στο Βελιγράδι για το ίδιο θέμα, ενώ η Αγκυρα, ευχαριστημένη γιατί κατέστη και στρατηγικός εταίρος της Ρωσίας έστελνε τις άδειες στη Ρωσία, προκειμένου αυτή να διεξαγάγει τις απαραίτητες γεωλογικές έρευνες στη Μαύρη Θάλασσα, σε περιοχές που οικονομικά ανήκουν στην Τουρκία. Στις 24-10-09 ο πρωθυπουργός της Ιταλίας μετέβη στην Αγία Πετρούπολη, για να συζητήσουν το ίδιο θέμα με τον Β. Πούτιν και μάλιστα έκαναν και τηλεσυνδιάσκεψη με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Ρ.Τ. Ερντογάν ευρισκόμενο στην Αγκυρα.
Οταν πριν από περίπου δύο χρόνια έγινε στην Κωνσταντινούπολη η ανακοίνωση από τους Β. Πούτιν, Σ. Μπερλουσκόνι και Κ. Καραμανλή για συμφωνία μετά από εξάμηνες διαπραγματεύσεις, όσον αφορά τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream, δόθηκε η εντύπωση ότι το θέμα αυτό, για το οποίο υπήρχε μεγάλη αντίδραση από τις ΗΠΑ, αφορούσε βασικά τις τρεις αυτές χώρες. Τώρα όλα γίνονται ερήμην της Ελλάδος και παρόλο που στο συγχαρητήριο τηλεγράφημα του Β. Πούτιν προς τον Γ. Παπανδρέου η Ελλάδα αποκαλείται, σύμφωνα με τις δημοσιογραφικές πληροφορίες, «στρατηγικός εταίρος», στην ουσία αυτή τη θέση στην περιοχή την πήρε η Τουρκία. Αλλωστε δεν είναι άσχετο το γεγονός ότι η Ρωσία θα συμμετάσχει στον πετρελαιαγωγό Σαμψούντα-Τσεϊχάν και τα φημολογούμενα σχέδια της Ρωσίας για κατασκευή διυλιστηρίου στο Τσεϊχάν. Το συμπέρασμα: Η Ελλάδα από στρατηγικός εταίρος της Ρωσίας τίθεται στο περιθώριο.
Προσωπικά, γνωρίζω τις μάλλον ατυχείς δηλώσεις της τέως Ελληνίδας υπουργού Εξωτερικών κ. Ντόρας Μπακογιάννη για την ακυρωθείσα τελικά από τους ίδιους τους Αμερικανούς σχεδιαζόμενη αντιπυραυλική ασπίδα στην Πολωνία και την Τσεχία, τη στάση της ως προέδρου του ΟΑΣΕ, όσον αφορά τους παρατηρητές στη Γεωργία και στις δύο αποσχισθείσες περιοχές, που μπορεί μεν να δυσαρέστησαν τη Μόσχα, αλλά ήταν ήσσονος μάλλον σημασίας. Μεγαλύτερης σημασίας θεωρώ τη δήλωση του Γ. Παπανδρέου στην Αλεξανδρούπολη, κατά την προεκλογική του ομιλία, ότι θα επαναδιαπραγματευθεί τη συμφωνία Ρωσίας - Βουλγαρίας - Ελλάδας για τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη (βλ. Δελτίο Τύπου του ΠΑΣΟΚ, σελ. 6), διότι «κατοχυρώνει τα συμφέροντα μόνο της μιας πλευράς». Δεδομένης της βουλγαρικής κωλυσιεργίας επί πολλά χρόνια, λόγω πιέσεων των ΗΠΑ, η δήλωση του Ελληνα, πρωθυπουργού πια, κ. Γ. Παπανδρέου αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Για να μη μένουμε όμως μόνο σε βάσιμες ή μη εικασίες, οφείλει η ελληνική κυβέρνηση να ενημερώσει τον λαό αν συμβαίνει κάτι, και σε περίπτωση που συμβαίνει, σε τίνος ενέργειες και σε ποιες ενέργειες οφείλεται. Διότι ο κάθε πολιτικός πρέπει ν' αναλαμβάνει τις ευθύνες του και οι πολίτες μιας δημοκρατικής χώρας να είναι δεόντως ενημερωμένοι.
* τ. καθηγητής Πανεπιστημίου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου